Guide des pommes dans le jardin : comment prévenir les pommes pourries et quoi faire avec les pommes tombées
Inzicht in veelvoorkomende problemen rond appels
Appels in de tuin kunnen last hebben van ziekte, plagen en ongunstige weersomstandigheden. Een goed begrip van deze factoren helpt je sneller te handelen en de kwaliteit van de oogst te behouden.
Ziekten en plagen
- Schurft (Venturia inaequalis) veroorzaakt donkergroene tot zwarte vlekken op schil en bladeren, wat de kwaliteit en houdbaarheid van fruit vermindert. Een combinatie van snoeien, goede luchtcirculatie en passende bestrijding vermindert de schade.
- Rot en rotte appels aan de boom ontstaan vaak door brown rot of bitter rot en manifesteren zich als zachte, verkleurde plekken, schimmelgroei en afbreekbare schil; natte weersomstandigheden verhogen het risico.
- Codling moth (appelboorder) laat gangen en frass achter in het fruit; aangetast fruit voelt zwaar en ziet er ingesneden uit en is meestal niet meer geschikt voor consumptie zonder verwerking.
- Fire blight (vuurbracht) tast takken en knoppen aan en zorgt voor bruin/zwart verkleurde scheuten; sanering door snoeien en ontsmetten is vaak nodig.
Rotte appels aan de boom zijn vaak het gevolg van deze ziektes of van beschadigingen die vocht aan de vrucht laten vasthouden. Tekenen zoals zachte textuur, donkere verkleuring en schimmelgroei wijzen op besmetting en kunnen zich snel verspreiden bij slecht beheer.
Naast ziekten spelen plagen, beschadiging door snoei of mechanische schade, en kwesties zoals overbewatering of ondervoeding mee. Kenmerken om op te letten zijn: schimmelachtige randen, zachte plekken, geur van bederf en gangen in de vrucht bij larvenactiviteit.
Wat te doen met gevallen appels
Wanneer appels op de grond vallen, zijn er verschillende verantwoordelijke stappen. Vaak wordt gesproken over gevallen appels laten liggen, maar dit kan besmetting bevorderen als de vruchten ziek zijn. Verzamel vallend fruit regelmatig, inspecteer het en verwijder zieke exemplaren direct uit de tuin.
- Verzamel regelmatig vallend fruit en scheid beschadigde vruchten van gezonde exemplaren.
- Verwijder en vernietig geïnfecteerde vruchten: gooi ze in de prullenbak of breng ze naar een juiste afvalstroom; laat ze niet in de tuin achter.
- Kleine hoeveelheden gezonde fruit kan je verwerken tot appelmoes, sap of cider; gebruik zieke vruchten niet voor consumptie of verwerking.
- Noteer waar en wanneer zieke vruchten vallen, zodat je gericht beleid kunt voeren in het komende seizoen.
Opslag en verwerking van appels
Goede opslag verlengt de houdbaarheid van gezonde appels en beperkt het risico op schimmel- en gistvorming. Houd appels koel en vochtig, maar droog van condens, en controleer regelmatig op tekenen van bederf.
- Bewaar appels in een koele ruimte van ongeveer 0 tot 4 graden Celsius met een hoge luchtvochtigheid (ongeveer 90–95%). Gebruik ventilatie en laat ruimte tussen de vruchten.
- Scheid beschadigde of rotte appels meteen van gezonde vruchten om besmetting tegen te gaan.
- Gebruik houten kratten of manden die ademend zijn; vermeid plastic zakken waarin vocht vast blijft zitten.
- Voor verwerking zijn gezonde vruchten geschikt voor appelmoes, sap of cider; beschimmelde vruchten verzenden is niet aan te raden.
Preventie en onderhoud van de boom
Een gezonde boom levert betere kwaliteit fruit en vermindert de kans op ziekte en plagen. Pas onderstaande maatregelen toe door het hele jaar heen.
- Snoei en luchtcirculatie: knip dode en zieke takken weg en open de kroon voor betere ventilatie, liefst in de winter of vroege lente.
- Sanitatie: ruim gevallen fruit en aangetaste bladeren op en vernietig ze om schimmelsporen te verminderen.
- Water geven: geef water bij de basis van de boom om bladvocht te minimaliseren; voorkom overvloedige natte omstandigheden op fruit.
- Voeding: gebruik een gebalanceerde voeding; overdreven stikstof bevordert zachte groei en verhoogt vatbaarheid voor ziekten.
- Mulchen en bodemgezondheid: gebruik organische mulch om de wortels te beschermen en de bodemstructuur te verbeteren.
Toepassingen en alternatieven voor afgevallen fruit
Naast directe consumptie zijn er diverse opties om het fruit te verwerken of te voorkomen dat afval onnodig geraakt wordt.
- Verwerk gezond fruit tot appelmoes, siroop of cider; gebruik beschimmelde vruchten uitsluitend voor verwerking als ze nog geen tekenen van agressieve schimmel vertonen.
- Composteren is mogelijk bij hoge temperatuur; zorg voor voldoende warmte en vochtige omstandigheden om ziektekiemen te doden voordat je het composteert.
- Bewaar gevallen vruchten voor dierenvoer waar mogelijk, maar controleer op ziektebeelden die schadelijk kunnen zijn voor dieren.
Handleidingen voor plantenzorg en fruitoogst variëren per soort appel en regio, maar de kern blijft: vroeg diagnosticeren, doelgericht snoeien en saneren, en slim omgaan met afval.
Met regelmatige aandacht aan snoei, inspectie en opslag kun je jouw appelboom gezond houden en genieten van verse oogst en verwerkte producten terwijl je ziekte- en plaagdreiging onder controle houdt.