Rouille du poirier : reconnaissance, causes et contrôle
Wat is perenboom roest?
Perenboom roest is een schimmelziekte veroorzaakt door Gymnosporangium sabinae die een tussengast nodig heeft, meestal Juniperus-soorten zoals jeneverbes. De ziekte komt vaak voor in gematigde regio's en kan zowel op jonge als oudere bomen voorkomen, vooral in een omgeving met nabijgelegen jeneverbomen.
Symptomen en herkenning
Bij besmetting zie jij meestal oranje tot geel/oranje vlekken op het bladoppervlak; aan de onderkant van het blad ontstaan oranje sporen en aecia in natte perioden. Bij zware besmetting kun je bladval en groeiachterstand zien, en soms donkere verkleuringen op bladeren bij langdurige infectie.
Levenscyclus en oorzaken
De ziekte volgt een tweefasige cyclus: in het voorjaar ontwikkelt de schimmel aecia op de bladeren van de perenboom; wanneer er een tussengast zoals een juniperus in de buurt is, kunnen sporen naar de tussengast gaan en op de juniper sporen vormen. In de herfst en winter overwintert de schimmel op de juniper en vormt de volgende lente nieuwe aecia. De aanwezigheid van een tussengast in de buurt is de belangrijkste oorzaak van verspreiding, en gevoelige rassen en vochtige maanden verhogen risico.
Preventie en onderhoud
- Verwijder of verplaats nabijgelegen juniperus- of jeneverbesplanten indien mogelijk om overdracht te verminderen.
- Houd het gebied rondom jouw perenboom schoon: ruim bladval en geïnfecteerde takken op en laat ze niet achter in de compost; verbrand of gooi op de gemeentelijke afvalstroom.
- Zorg voor voldoende zonlicht en luchtcirculatie door snoeien van dichte scheuten en het vergroten van de afstand tussen bomen.
- Beperk bewatering en vochtigheid rond de kroon om gunstige omstandigheden voor de schimmel te verminderen.
- Overweeg het kiezen van minder gevoelige rassen bij een volgende aanplant.
Biologische en natuurlijke bestrijding
Voor perenroest biologisch bestrijden of perenroest natuurlijk bestrijden ligt de focus op preventie en het voorkomen van besmette omstandigheden. Gebruik koperhoudende fungiciden als beschermende maatregel wanneer knoppen openen, en behandel volgens de verpakking; in organische teelt kunnen ook zwavel- of oliënproducten worden toegepast volgens de toelating. Dit helpt bij roest perenboom bestrijden maar werkt vaak beter in combinatie met sanering. Belangrijk is tijdige en herhaalde toepassing bij aanhoudende natte weersomstandigheden. Houd er rekening mee dat koperhoudende middelen de bodem en nuttige organismen kunnen beïnvloeden en bij zware besmetting minder effectief zijn. Sanering, gekoppeld aan het verwijderen van besmette bladeren en takken, verbetert de effectiviteit.
Advies voor in de praktijk
- Start met sanering: verwijder en vernietig aangetaste bladeren en takken; gooi ze niet in de compost.
- Beperk verspreiding door tijdig juniperus te verwijderen nabij de perenboom; zet dit stap voor stap aan als mogelijk.
- Behandel preventief in het vroege voorjaar bij knopopening en herhaal bij nat weer; volg de instructies van het product.
- Monitor het seizoen en snoei bij tekenen van intensieve besmetting; pas de aanpak aan.
Praktische stappen bij detectie
Herkenning gebeurt aan oranje vlekken op het bladoppervlak, met sporen aan de onderkant; let ook op bladverkleuring en bladval. Actieplan: verwijder nabijgelegen tussengasten, ruim besmet blad en pas indien nodig copper-based behandelingen toe volgens de voorschriften.
Door alert te blijven op symptomen en tijdig maatregelen te nemen, kun jij de impact van perenboom roest beperken en genieten van een gezonde oogst.