Rouille sur l’ail et les roches allium apparentées : reconnaissance, causes et approche
Wat is roest op knoflook en verwante allium-rosten
Roest is een schimmelziekte die zich via sporen verspreidt en vooral alle alliumgewassen treft zoals knoflook, look en prei. De ziekte veroorzaakt oranje tot bruinrode pustels op bladeren, wat de fotosynthese beperkt en de plant verzwakt. Hoewel roest de eetbare kwaliteit van de bol of steel kan beïnvloeden, is het doorgaans niet direct gevaarlijk voor menselijke gezondheid.
Symptomen en impact op de teelt
De belangrijkste tekenen zijn onder meer:
- oranje tot geelbruine pustels aan de bovenzijde van de bladeren en aan de onderkant waar de sporen rijpen
- soms kromming of verbranding van bladeren wanneer de infectie voortschrijdt
- verminderde groei en in ernstige gevallen lagere opbrengst van knoflookknollen en prei
Oorzaken en waarom het juist voorkomt
Roest ontstaat door schimmelinfecties die overleven op plantresten en in de bodem. Belangrijke factoren zijn:
- vochtige en koele weersomstandigheden die de sporenontplooiing bevorderen
- slechte luchtcirculatie en te krappe teeltwijze waardoor vocht blijft hangen
- besmette plantmaterialen en achtergebleven roestsporen op stengels en bladeren
- overwintering van schimmels in de grond en op plantaardige resten
Preventie en beheer
Voorkomen is vaak effectiever dan genezen. Pas deze maatregelen toe om roest te beperken
- koop zaden en plantmateriaal alleen bij betrouwbare leveranciers en controleer op zichtbare roest tekenen voor aankoop
- zorg voor een goede afstand tussen planten om ventilatie te verbeteren
- voer drenking en mulch toe om splashes bij regen of water geven te verminderen
- geef water aan de voet van de planten en vermijd natte bladeren
- verwijder en vernietig geïnfecteerd blad en plantresten om sporenbronnen te verminderen
- zet allium gewassen na knoflook en look in rotatie van minstens 3 tot 4 jaar
- desinfecteer gereedschap na het werk om verspreiding te voorkomen
Behandeling met fungiciden
In een vroeg stadium kun je preventieve behandelingen overwegen met fungiciden die geschikt zijn voor alliums. Kies koperhoudende of zwavel houdende middelen en volg altijd de instructies van de fabrikant. In veel gevallen werkt een combinatie van cultuurtechnieken en passende chemische bestrijding het beste. Voor een biologische aanpak kun je denken aan neemolie of andere milieuvriendelijke middelen, maar hun effectiviteit kan variëren en ze vereisen herhaalde toepassing.
Specifieke aandacht voor roest bij knoflook en prei
Bij knoflook herken je roest meestal aan lokalisaties langs de bladeren en soms aan een korrelig oranje schijn op het bladoppervlak. Roest bij knoflookplanten kan leiden tot lagere grootte en kwaliteit van de knofloks. Roest op prei verschijnt vaak als roestige vlekken en pustels op de bladeren en bij ernstige besmetting kan de plant minder stevig worden en de oogst negatief beïnvloeden. Soms wordt de notie roest op prei eetbaar genoemd, maar eetbare delen zijn doorgaans beperkt tot gezonde delen en het geïnfecteerde blad is niet aanbevolen voor consumptie.
Onderhoudstips en praktische stappen
Om roest op knoflook en andere alliums onder controle te houden, kun jij onderstaande stappen volgen
- houd het teeltgebied schoon en verwijder geïnfecteerd materiaal vroegtijdig
- pas rotatie toe en wissel naar andere gewassen
- verhoog de afstand tussen rijen en gebruik druppelirrigatie of water geven aan de voet
- gebruik desinfectie voor gereedschappen zoals snoeischaren en messen
- overweeg lichte preventieve fungiciden volgens label in overleg met een specialist
Een gezonde teelt vereist waakzaamheid en regelmatige inspectie. Door tijdig tekenen te herkennen en verzorgingspraktijken toe te passen kun jij roest beperken en de kwaliteit van knoflook en prei verder behouden.
Met deze aanpak houd jij roest onder controle en kun jij blijven genieten van gezonde allium gewassen zoals knoflook en prei in jouw tuin of moestuin.