Identifier et contrôler les nuisibles chez les fraises : fourmis, escargots et autres coupables

Wat je ziet: tekenen van schade aan aardbeien en planten

Wanneer aardbeien slachtoffer worden van plaagbewegingen, merk je vaak een combinatie van tekenen. Een veelvoorkomend beeld is dat mieren op aardbeienplant aanwezig zijn, vooral rondom bladeren en stengelpunten, vaak samen met honingdauw en bladluizen. Daarnaast kunnen fruit en bladeren aangetast raken: aardbeien kunnen aangevreten worden of er ontstaan gaten in blad aardbeienplant. Ook scheurtjes of verkleuring op de stengels en een dalende oogst zien we regelmatig. Als de hoeveelheid schade toeneemt, is het nuttig om te observeren welk dier de schade veroorzaakt en wanneer dit gebeurt.

Welke plagen komen het vaakst voor bij aardbeien?

In aardbeientuinen treden meerdere plagen op. Hieronder de belangrijkste groepen met kenmerken en aanpak:

1) Mieren en hun rol

Hoewel het begrip 'mieren eten aardbeien' soms opduikt, is het zeldzaam dat mieren rijp fruit direct opeten. In de meeste gevallen spelen mieren een indirecte rol: ze beschermen bladluizen en schimmels door honingdauw te verzamelen, wat de plaag verder aanjaagt. Je ziet vaak 'mieren op aardbeienplant' tegelijk met tekenen van bladluizen. Om dit te voorkomen bestrijd je eerst de bladluizen met een milde zeepoplossing of neemolie, en laat natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes toe. Let op dat het bestrijden van bladluizen ook de aantrekkelijkheid van de mieren vermindert.

2) Slakken en slakkenproblematiek

Slakken en slakken zijn berucht bij aardbeien, vooral ’s avonds en bij vochtige omstandigheden. Ze laten glibberige sporen achter en bedienen zich van het fruit en de bladeren. Voorkom schade door slakken met goede afdekkingen: gebruik koperen tape rond potten of randen van bedden, verwijder oogst bij vochtig weer, en zet eventueel biervallen of diatomische aarde langs de randen van het aardbeienbed. Houd het gebied droog en verwijder dode bladeren; slakken houden van vocht, dus minder vochtige omstandigheden verkleinen de activiteit.

3) Vogels en overige opportunisten

Vogels zoals lijsters en andere vruchteneters kunnen rijpe aardbeien stelen. Dek fruit af met netten of gebruik afschrikmiddelen zoals reflecterende strips of geluiden. Houd het bed schoon en geplukte vruchten tijdig binnen zodat vogels minder worden aangetrokken.

4) Andere veel voorkomende plagen die gaten in blad veroorzaken

Gaten in blad aardbeienplant kunnen door verschillende insecten ontstaan. Veelvoorkomende veroorzakers zijn sprongkevers (flea beetles) die kleine, ronde gaatjes in de bladeren maken, evenals rupsen of motlarven die grotere gaten achterlaten. Ook bladluizen kunnen door hun zuigende werking de bladeren verzwakken en zichtbare schade geven. Een gezonde plant en tijdige bestrijding beperken deze schade aanzienlijk.

Preventie en bestrijding (IPM)

De beste aanpak is geïntegreerde bestrijding (IPM): monitoren, selectief ingrijpen en biologisch verantwoord handelen. Begin met regelmatige inspectie van het bed en let op tekenen van mieren, bladluizen, slakken en vogels. Gebruik eerst niet-chemische methoden en werk af met zacht gechloreerde of biologische producten indien nodig.

• Fysieke maatregelen: gebruik netten tegen vogels, zet koperen tape of speciale slakkenbarrières rond de plantbedden, en overweeg een ondiepe mulchlaag die schuilplaatsen weghoudt.
• Cultuurmaatregelen: geef de aardbeienplanten voldoende zon, water aan de wortel en vermijd overbewatering; houd het bed schoon en verwijder mogelijke schuilplaatsen zoals stapels blad en ongebruikte plantenresten.
• Biologische bestrijding: laat natuurlijke vijanden toe (lieveheersbeestjes, gaasvliegen); gebruik plantaardige oliën of milde zeepoplossingen tegen bladluizen; gebruik diatomische aarde tegen slakken langs de randen van het bed.
• Besluit tot chemische maatregelen: pas spoedig selectieve biologische producten toe en volg labelinstructies; gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen tijdens het vruchtseizoen bij eetbare gewassen tenzij strikt noodzakelijk.

Onderhoudstips voor gezonde aardbeienplanten

Een gezonde bodem en goede onderhoudspraktijken verminderen de kans op plagen aanzienlijk. Geef de planten regelmatig water bij de wortels (voorkom natte bladeren), voer met een evenwichtige voeding en voeg compost toe. Verwijder vroegtijdig oude bladeren en verkleinde stengels zodat er minder schuilplaatsen ontstaan en de lucht beter kan circuleren. Mulch houdt vocht vast en remt onkruidzaden, maar houdt slakken in bedekking weg door een droge rand te bieden. Planttijd is ook van invloed: kies rassen die passen bij jouw klimaat en oogstperiode.

Alternatieve en natuurlijke oplossingen

Naast standaardmaatregelen kun je verschillende natuurlijke oplossingen inzetten. Voor bladluizen werken zeep- of olieoplossingen zacht en herhaal ze binnen enkele dagen. Voor slakken kun je diatomische aarde strooien langs de randen van het bed en koppelen aan koperen barrières. Netten helpen bij vogels en motten. Het inzetten van nuttige insecten zoals lieveheersbeestjes kan de populatie bladluizen helpen controleren. Overleg altijd bij twijfel met een tuincentrum of biologische leverancier voor de juiste producten en doseringen.

Wanneer professionele hulp overwegen

Bij hevige aantastingen, aanhoudende schade of als jouw kennis de situatie niet voldoende lukt te verbeteren, is het zinvol om een lokale tuinadviseur of professionele bestrijdingsdienst te raadplegen. Zij kunnen de exacte plaag identificeren en een gericht plan op maat maken.

Onderhoud, monitoring en dagelijkse gewoontes

Door dagelijks te observeren en tijdig in te grijpen kun je veel schade beperken. Zorg voor een gezonde bodem en onderhoud een duidelijke oogst- en inspectieroutine. Blijf alert op signalen als: “mijn aardbeien worden opgegeten” of “wat eet mijn aardbeien op” en pas maatregelen aan op wat je ziet, zodat jouw aardbeien overvloedig en gezond blijven.