Prendre soin et s’épanouir Clivia : Guide complet
De clivia is een charmante kamerplant met lange, glanzende bladeren en een bloemstengel die uit een bladoksels omhoog komt. De zorg vereist voldoende licht, matig water en een goed drainerende grond. Met de juiste verpotting, standplaats en voeding kun je jarenlang plezier hebben van deze plant en krijg je regelmatig weer een mooie bloeiperiode.
Standplaats en licht
De clivia geeft de voorkeur aan helder indirect licht. Plaats de plant dicht bij een raam op het oosten, zuiden of westen, maar vermijd direct zonlicht op de bladeren dat verbrandt. In de zomer kun je clivia buiten zetten op een beschutte plek met schaduw; breng hem tijdig naar binnen als de temperatuur daalt. Een aangename temperatuur ligt tussen 15 en 25°C; tocht en extreme hitte kunnen groei belemmeren en de bloei verminderen.
Lichtbehoefte en bladgroei
Een plek met voldoende licht stimuleert bloei en gezonde bladgroei. Als je merkt dat de plant nauwelijks bloemknoppen maakt terwijl de bladeren groen en sterk zijn, verplaats hem dan naar een lichtere standplaats.
Verzorging en water geven
Water geef je meestal wanneer de bovenste centimeter potgrond droog aanvoelt. Clivia heeft dorst maar houdt niet van drassige voeten; gebruik een pot met drainage en een luchtige, goed drainerende potgrond (bijv. een mengsel van potgrond, stukjes schors en wat perliet). In de groeiperiode, meestal lente en zomer, kun je maandelijks bemesten met een gebalanceerde kamerplantenmest. In de rustperiode, meestal herfst en winter, verlaag je watergift en voeding.
Aandachtspunten bij water geven
- Laat de bovenste 2-3 cm van de potgrond drogen voordat je weer water geeft.
- Voorkom langdurige natte voeten; laat overtollig water altijd uit de pot wegstromen.
- Gebruik lauw water op kamertemperatuur; giet niet in een schotel staan.
Verpotten en verplanten
Verpotten gebeurt meestal om de 2-3 jaar, bij voorkeur in het vroege voorjaar voordat de groei weer op gang komt. Kies een pot die slechts een maatje groter is dan de huidige, zodat de plant niet te veel water vasthoudt. Gebruik een doorlatende potgrond met schors of perliet voor extra drainage. Haal de plant voorzichtig uit de pot, controleer wortels en verwijder beschadigde delen indien nodig, en zet hem recht in verse potgrond. Een iets diepere pot ondersteunt de ontwikkeling van de wortels en bloemstengel beter.
Wanneer verpotten?
Verpotten is aan te raden als de wortels uit de drainagegaten groeien, de potgrond snel uitdroogt of de plant te zwaar is geworden voor de pot. Doe het bij voorkeur na de bloei of in het vroege voorjaar.
Bloei en bloemstengels
Clivia bloeit meestal op een bloemstengel die uit de oksel van een blad omhoog komt. De bloeitijd varieert en kan bij verschillende variëteiten in november tot januari vallen, afhankelijk van verzorging en temperatuur. Laat een bloemstengel volledig uitdrogen voordat je hem afbreekt; bij sommige variëteiten kun je de stengel ook later afknippen. De bloemduur is meestal enkele weken tot maanden.
Waarom bloeit mijn clivia niet?
- Onvoldoende licht; verplaats naar een lichtere standplaats.
- Te lage of te hoge temperatuur; streef naar 15-25°C.
- Onvoldoende rust en/of te veel stikstof bij bemesting; gebruik een uitgebalanceerde mest en laat de plant rust nemen.
- Stress door verpotten of transplantatie; geef de plant tijd om zich aan te passen.
Clivia bloemstengel verwijderen
Verwijder de verdroogde bloemstengel met een scherpe schaar, dicht langs de basis. Laat de bladgroei intact; de energie kan dan naar de wortels en vlezige bladeren gaan. Soms kun je de stengel ook gedeeltelijk laten staan zodat hij uitdroogt, maar in de meeste gevallen verwijder je de stengel volledig om ruimte en energie te geven voor de volgende bloeiperiode.
Veelvoorkomende problemen en oplossingen
Gele bladeren
Gele bladeren kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals overbewatering, wortelrot, kou of voedingstekorten. Controleer altijd de wortels op rotting en pas water en drainage aan. Oudere bladeren kunnen geel worden; knip ze niet allemaal tegelijk weg maar laat de nieuwe groei toe. Zorg voor een luchtige, goed doorlatende potgrond.
Niet-bloeien of weinig bloemstengel
- Zorg voor meer licht en stabiele temperaturen; verplaats naar een lichtere standplaats.
- Beperk stikstofrijke bemesting; gebruik een evenwichtige mest.
- Laat de plant na een rustperiode weer wennen aan de groeifase; geduld kan nodig zijn.
Andere problemen
Spint of meeldauw kunnen voorkomen bij te droge lucht of slechte ventilatie. Behandel tijdig met een milde, huishoudelijke oplossing of een kamerplantenbestrijdingsmiddel en verbeter de luchtvochtigheid en ventilatie.
Verzorging na de bloei en onderhoudstips
Na de bloei kun je de plant blijven water geven en verzorgen, maar geef iets minder mest en stimuleer bladgroei. Laat de bladeren tot de rustperiode staan zodat de plant energie kan opbouwen voor de volgende bloei. Verwijder verdroogde bladeren na de rustperiode en houd de plant in een stabiele standplaats met regelmatige controle op vocht en voeding.
Buiten zetten en overwintering
In milde klimaten kun je clivia in de zomer buiten zetten op een beschutte plek met schaduw, maar zet hem op tijd terug voordat nachtvorst. In Nederland en België is dit doorgaans mogelijk tot laat in de zomer; zet hem bij dalende temperaturen weer naar binnen of onder glas. Zorg voor voldoende ventilatie en monitor vochtigheid; laat de pot niet nat staan en vermijd koude tocht.
Variëteiten en cultivars
De bekendste variëteit is clivia miniata. Een populaire variëteit met geel tot oranje bloemen is clivia citrina. De zorg blijft over het algemeen hetzelfde, al kunnen bloemtijd en -kleur per cultivar iets variëren. Bij aankoop kies je een cultivar die past bij het beschikbare licht in jouw huis en een potmaat die past bij de plant.
Praktische onderhoudstips en verdeling
- Gebruik altijd een pot met drainagegaten en een goed doorlatende grond met schors of perliet.
- Laat tussen gietbeurten de bovenste centimeters opdrogen.
- Bemest maandelijks tijdens de groeiperiode; in rust minder of niet.
- Maak indien nodig een deling van de klomp planten na het verpotten om nieuwe plantjes te krijgen.
Met deze tips kun jij jouw clivia lang en gezond laten groeien en regelmatig laten bloeien, terwijl je de plant ook goed kunt vermeerderen als je daartoe kiest.