Pucerons sur le framboisier : reconnaissance, causes et contrôle pratique
Wat is bladluis en waarom is het problematisch op frambozen?
Bladluis zijn kleine sapzuigende insecten die in kolonies voorkomen op frambozenstruiken, vooral op jonge scheuten en aan de onderkant van bladeren. Door hun sappen te zuigen beschadigen ze de groei van de plant en laten ze honingdauw achter, wat kan leiden tot schimmelvorming en verminderde opbrengst.
Signalen en herkenning
Herkenning gebeurt aan vervormde of gekrulde bladeren, knikgroei aan scheuten, een kleverig honingdauwlaagje op het blad en soms een roetachtige schimmel. Je ziet vaak veel kleine groene, geelachtige of donkergekleurde bladluizen op de onderkant van bladeren of langs de nerven.
Oorzaken en leefwijze
Bladluis nestelt zich vooral op nieuw aangroeiende delen. Een milde tot warme en beschutte omgeving, gecombineerd met teveel stikstofrijke bemesting, bevordert snelle aanwas en een hogere kans op een plaag. Bladluizen kunnen zich snel voortplanten in korte tijd, waardoor een kolonie binnen enkele dagen kan groeien.
Invloed op frambozen en mogelijke ziekten
Virustransmissie door bladluis
Bladluizen kunnen virussen overdragen zoals Raspberry leaf curl virus en Raspberry mosaic virus. Deze virussen veroorzaken verkleuring en krulvorming van bladeren, vertraagde groei en lagere opbrengst. Een besmette plant kan tijdelijk of blijvend minder vrucht dragen.
Andere effecten: honingdauw en schimmel
De honingdauw secretie van bladluizen biedt een voedingsbodem voor roetvlekken (soort schimmel). Dit vermindert de fotosynthese en kan leiden tot extra stress voor de plant.
Geïntegreerde aanpak: bestrijding en preventie
Direct handelen bij detectie
- Verwijder bij kleine aantallen bladluizen met de hand of knip aangetaste scheuten weg en gooi ze in de vuilnis.
- Spuit de onderzijde van de bladeren met een krachtige waterstraal om bladluizen te verwijderen.
Biologische en milieuvriendelijke methoden
- Toepassen van horticultural oil of insecticidale zeep op de blad- en scheutonderzijde volgens de productinstructies. Doe dit bij vlaag van weinig zon en voldoende vocht.
- Laat natuurlijke vijanden meewerken: lieveheersbeestjes en gaasvlieglarven dragen bij aan afname van bladluispopulaties. Zorg voor beschutting en voorkom onnodige bestrijdingsmiddelen die nuttige insecten doden.
- Hang gele plakstrips op om de ontwikkeling van bladluis te monitoren en toekomstige populaties te voorspellen.
Chemische middelen en wanneer te gebruiken
In ernstige, herhaalde besmettingen kunnen selectieve, contact of systemische bestrijdingsmiddelen een rol spelen. Gebruik uitsluitend producten die geschikt zijn voor eetbare gewassen en volg de etiketinstructies. Beperk het gebruik en respecteer de wachttijden voor oogst. Kies bij voorkeur producten met korte residu en die minder schadelijk zijn voor bijen en nuttige insecten.
Preventie en gezonde teeltomstandigheden
Plantenkeuzes en verzorging
Kies rassen met een betere virusweerstand en houd frambozenstruiken gezond door evenwichtige bemesting, regelmatig water geven en goede drainage. Zorg voor voldoende luchtcirculatie en snoei dode of zieke takken weg om de kans op plaag en schimmel te verminderen.
Werkplan per seizoen
- Voorjaar: inspecteer nieuwe scheuten vroeg in het seizoen en bestrijd direct bij detectie. Verwijder aangetaste delen;
- Zomer: onderhoud een regelmatige controle, gebruik biologische bestrijdingsmiddelen waar mogelijk en monitor met plakstrips;
- Nazomer/Herfst: verzamel en verwijder bladresten en zet gezonde stokken klaar voor het volgende seizoen;
Met deze aanpak houd je bladluis op frambozenstruik onder controle en blijven je frambozenplantjes gezond en productief.