Monilia et perte de feuilles dans le cerisier japonais : causes, reconnaissance et gestion
Symptomen en herkennen
Monilia laxa en verwante Monilia-schimmels kunnen tak- en bloemsterfte veroorzaken bij Prunus serrulata, de Japanse sierkers. Veel voorkomende signalen zijn bladverlies, bladeren die aan de takken blijven hangen en afstervende scheuten. Soms ontstaan donkerbruine vlekken op takken en bloemstelen; na perioden van stress kun je uitgebreide taksterfte zien. Bij gebrek aan duidelijke bladval kan de boom er nog wel mooi uitzien tijdens bloei, maar blijft blad achterwege in latere perioden.
Oorzaken en risicofactoren
- Wortelschade of verstoorde wortelzone door aanleg van gazon of terras, het frezen van grond of beschadiging tijdens snoeiwerk.
- Verharding rondom de stam waardoor zuurstof en water minder beschikbaar zijn voor de fijne wortels en daardoor de boom extra stress ervaart.
- Overmatige stikstofbemesting bij de aanleg van een nieuw gazon kan zachte, groeikrachtige scheuten opleveren die gevoeliger zijn voor schimmels.
- Veranderingen in standplaats, droogte of schaduwrijke omstandigheden kunnen bladverlies en verzwakking veroorzaken, waardoor Monilia gemakkelijker toeslaat.
- Monilia wordt vaak waargenomen na snoei of na perioden met bloesem; de ziekte verspreidt zich via het hout en kan taksterfte veroorzaken.
Diagnose
De diagnose berust op waarneming van aangetast hout, afstervende takken en het fenomeen dat nieuw blad uitblijft of vertraagd uitloopt. Bij onzekerheid kan een hovenier helpen bij het inspecteren van de boom en het bepalen van de toedracht. Aangetaste delen snoeien tot in gezond hout en zorgvuldig verwijderen van geïnfecteerd materiaal zijn vaak noodzakelijke stappen.
Behandeling en onderhoud
- Snoei aangetaste delen terug tot gezond hout en ontsmet het snoeigereedschap na elke snede om verspreiding te voorkomen.
- Tijdens de bloei kun je een schimmeldodend middel toepassen, maar Monilia keert vaak terug; traditionele middelen zoals koperhoudende verbindingen zijn bekend, maar let op lokale regelgeving en milieueffecten.
- Verminder wortelbeschadiging door de wortelzone zorgvuldig te beschermen: creëer een grasvrije cirkel van ongeveer 2 meter rondom de stam en vul aan met compost; mulch onder de boom om de wortelconcurrentie met gras te verminderen.
- Onderhoud de bodem onder de boom door concurrentie van gras en onkruid te beperken; overweeg het gebruik van bomenzand, bomengranulaat of boomkratten indien verharding noodzakelijk is.
- Let op de bemesting: overmatige stikstof kan de boom kwetsbaar maken voor schimmels; voer bemesting matig uit en volg advies voor bomen en planten.
- Als Monilia regelmatig terugkeert of de boom aanzienlijk vergeeld is, kan vervanging door een minder vatbare soort overwogen worden; er bestaan sierkersvariëteiten met betere resistentie tegen Monilia.
Preventie en lange termijn zorg
Om toekomstige problemen te voorkomen, vermijd diepe grondwerken rondom de wortels en beperk bemesting tot de aanbevolen hoeveelheden. Bouw geen verharding tegen de stam en zorg voor voldoende luchtcirculatie rondom de boom. Een mulchlaag rond de stam helpt de wortels gezond te houden en vermindert verdamping. Bij verharding kan het gebruik van bomenzand of boomkratten helpen om een degelijke groeiplaats voor wortels te behouden en tegelijk draagkracht te bieden aan de bestrating.
Inspecteer jaarlijks op tekenen van bladverlies, taksterfte en bloemsterfte en schakel bij twijfel een hovenier in. Houd er rekening mee dat Monilia een complex en vaak terugkerend probleem is; een combinatie van sanering, juiste snoei en preventieve maatregelen biedt doorgaans de beste kans op herstel van de Japanse sierkers. Het kan tijd kosten en in sommige gevallen kan vervanging de beste optie zijn.