Faire pousser des melons : maladies, causes et conseils pratiques pour la culture en serre et en extérieur
Teeltomstandigheden en rassen kiezen
Meloenen zijn zonminnende vruchtgroenten die warmte en lange dagen nodig hebben. Voor serres en buitenkweek geldt dat je rassen kiest op basis van klimaat, groeivorm en ziektebestendigheid. In een serre kun je de warmte beter vasthouden en de teeltperiode verlengen, terwijl buitenkweek afhankelijk is van seizoensinvloeden en weersomstandigheden. Let bij de keuze op de groeivorm: kruipende wijners lopen vaak lange rijen, terwijl bush/muisvormige varianten compact zijn en minder ruimte vragen.
Rassen en ziekteresistentie
Kies rassen met genetische weerstand tegen voorkomende ziekten zoals fusarium wilt en meeldauw. Kijk naar de fruitgrootte, rijpingsduur en smaakprofiel (zoet, aromatisch). Voor serres worden vaak soorten met betere bestuiving en fruitkwaliteit gekozen.
Serre versus buitenkweek
In serre: verwarmings- en ventilatiesystemen, klimaatbeheersing en bescherming tegen regen en wind. Minder kans op fruitrot door gecontroleerde vochtigheid. Buiten: begin in de volle zon met regelmatige watergift en mulchen.
Belangrijke teeltpraktijken
- Dripirrigatie of gietlijnen voorkomen blad- en fruitvlekken door natte bladeren te vermijden.
- Mulchen rondom planten helpt vocht vast te houden en onkruid te beperken.
- Ruime plantafstand (bijvoorbeeld 1 tot 1,5 meter tussen planten en 2 tot 2,5 meter tussen rijen) voorkomt competitie om water en voedingsstoffen.
Ziekten en plagen herkennen en bestrijden
Melonplanten zijn gevoelig voor verschillende ziekten en plagen. Hieronder staan de belangrijkste, inclusief herkenning en basale bestrijdingsadviezen.
Poederachtige meeldauw
Herkenning: witte, poederachtige ontstekingen op bladeren en stengel. Oorzaak: hoge luchtvochtigheid, beperkte ventilatie en milde temperaturen. Aanpak: verbeter ventilatie, gebruik dripirrigatie, houd bladvocht laag en spuit waar nodig met beschermende fungiciden of biologische middelen.
Downy meeldauw en wortelproblemen
Herkenning: vergeling en necrose aan de bladeren, mogelijk verwelking. Oorzaak: vochtstress en schimmels in vochtige grond. Aanpak: zorg voor drainage en droogte-gevoelige irrigatie. Crop rotation en sanering van besmette materialen helpen.
Fusarium wilt
Herkenning: plotse verwelking en vergeling van bladeren, vaak vanaf de wortels naar boven toe. Oorzaak: pathogeen in de bodem. Aanpak: gebruik resistente rassen, rotate gewassen, steriliseer gereedschap en vermeid overvolle bedden.
Gummy stem blight en andere myceliale ziekten
Herkenning: donkerbruine vlekken op stelen en vruchtstokken, gomachtige afscheiding. Aanpak: saneren, geïnfecteerde plant verwijderen en afval verbrand, en gereedschap reinigen.
Bladluizen en meeldauwdragers als plagen
Herkenning: kleine insecten op bladeren, honingdauw en roetzwart schimmel op de bladeren. Aanpak: inzet van natuurlijke vijanden, zeepachtige bestrijdingsmiddelen of selectieve insecticiden indien nodig.
Oogst en onderhoud
Rijpheid controleren: het oppervlak van de schil wordt geelachtig, rijpe meloenen geven geur af en de onderkant geeft minder kleuring. Gebruik de kloptest en controleer de kelk en steel voordat je oogst. In serre kun je oogsten spreidden over meerdere weken.
Hoeveel meloenen per plant en hoeveel meloenen aan 1 plant
In de praktijk wordt vaak gevraagd hoeveel meloenen per plant haalbaar zijn. Over het algemeen levert een gezonde plant 2 tot 6 meloenen op, afhankelijk van cultivar en teeltomstandigheden. In serreomstandigheden kunnen telers soms hogere aantallen bereiken. Daarnaast speelt de vraag hoeveel meloenen aan 1 plant mogelijk zijn, wat sterk afhangt van de variëteit en verzorging.
Onderhoudstips voor een gezonde oogst
- Zorg voor een zonnige standplaats of voldoende belichting in de serre.
- Gebruik drainage, mulching en een stabiele voedingsbalans met minder stikstof als de vruchtontwikkeling begint.
- Houd de temperatuur dag 25-30°C en nacht 18-22°C en streef naar 60-70% relatieve vochtigheid.
- Ventilatie en windcirculatie voorkomen ziekteoverdracht; gebruik indien nodig ventilatoren.
- Handmatige bestuiving in de serre kan nodig zijn: zachtjes stuifmeel van mannelijke naar vrouwelijke bloemen verspreiden.
Technieken en alternatieven
Overweeg hydroponische systemen of geperforeerde potgrond in bakken voor betere drainage en gecontroleerde voedingsstroom. Variaties zoals cantaloupe en honeydew bieden verschillende smaken en rijpingsperiodes; kies op basis van smaak en teeltomstandigheden.
Met deze aanpak kun je stap voor stap aan de slag, observeer ziekten tijdig en pas je teeltpraktijken aan voor een zo aantrekkelijk mogelijke oogst.