Raisin sur tige : guide pour diriger, sélectionner et maintenir la vitis vinifera sur une tige
Wat betekent druif op stam en waarom kiezen voor deze teeltwijze?
Een druif op stam houdt in dat je een wijnstok van Vitis vinifera op een onderstok laat groeien die resistent is tegen ziekten en plagen, zoals phylloxera. Dit geeft voordelen zoals betere wortelontwikkeling, betere droogtevertrouw en een gecontroleerde groei van de bovenkant van de plant. Voor jou betekent dit dat je vaak met minder ziekteproblemen te maken krijgt, minder gevoeligheid voor bepaalde bodems en een betere aanpassing aan lokale klimaatomstandigheden. De term druif op stam wordt vaak gebruikt in combinatie met vitis vinifera op stam en verwijst naar het combineren van de gewenste wijnrassen met robuuste wortelstokken. Het is een proces waarbij je geduld en kennis nodig hebt, maar de resultaten kunnen robuust en langdurig zijn als de teelt correct wordt uitgevoerd.
Wortelstokkeuze en combinaties met druivenrassen
De keuze van de wortelstok bepaalt de vitaliteit en de weerstand tegen bodemgerelateerde problemen. Enkele veel gebruikte onderstokken zijn:
- 110R en 101-14 Mgt als volwaardige tot middelmatige groei onderstokken met goede droogtebestendigheid.
- SO4 en 5BB als robuuste onderstokken met betere ziekte- en bodemresistentie.
- 1103 Paulsen voor verhoogde tolerantie tegen droogte en zware bodems.
Welke combinatie je kiest hangt af van jouw bodemsoort, waterbeschikbaarheid en het gewenste groeipatroon van de bovenstok. Voor druif op stam kweken is het cruciaal dat je raskeuze: sommige Europese rassen groeien beter op specifieke onderstokken. Je combineert doorgaans Vitis vinifera met onderstokken die bekend staan om hun compatibiliteit en duurzaamheid, zodat de wortelonce en de bovengrondse groei goed op elkaar afgestemd zijn.
Methoden van aanhechten en enten: van knoppen tot whip en tongue
Het enten of zetten van een druif op stam gebeurt meestal met enten op jonge wortelstokken. De meest voorkomende methoden zijn:
- Whip en tongue grafting: een populaire methode die een stevige verbinding oplevert tussen onderstok en bovengrens.
- Chip budding of kilverkoppen: snelle methode waarbij een kiemkapje op een onderstok wordt geplaatst.
- Cleft grafting bij grotere planten of wortelstokken.
Voor beginners geldt: begin met een eenvoudige methode zoals whip en tongue op gezonde wortelstokken van een betrouwbare leverancier. Houd rekening met de snoei- en enttijd die bij jouw klimaat past en zorg voor steriele omstandigheden en juiste snijtijden. Een goede entingsplek moet droog, schoon en vrij van schimmels zijn om een sterke hechting te krijgen.
Verzorging en onderhoud: van planten tot training en irrigatie
De verzorging van een druif op stam vereist aandacht voor zowel de onderstok als de bovengrondse wijnstok. Belangrijke aspecten zijn:
- Locatie en bodem: volle zon, goed doorlatende bodem; controleer pH en voedingsstoffen.
- Beweging en trellis: gebruik een stevige structuur met draden om verticaal groeiende scheuten te leiden. Dit vergemakkelijkt snoei en rijping.
- Training en snoei: pas cordon- of Guyot-vorm toe, met aandacht voor een evenwichtige groeikracht tussen wortelstok en bovengevoet.
- Water en voeding: geef voldoende water, vooral in groeiseizoen, en gebruik een gebalanceerde meststof gericht op verzuring en kalium voor de rijping van trossen.
- Onderhoud van de ent en de knoppen: inspecteer regelmatig op scheuringen, droogte en besmettingen, en bescherm de ent tegen kou en knopvergeling.
Door druif op stam leiden en druif op stam kweken toe te passen leer jij hoe je een gezonde knops- en scheutontwikkeling stimuleert en hoe je de productie gericht aanstuurt. Houd rekening met de behoefte aan rustperiodes zodat de plant jaarlijks kan herstellen.
Ziekten en problemen: herkennen en aanpakken
De combinatie vitis vinifera op stam kan gevoelig zijn voor bepaalde aandoeningen. Belangrijke risico’s en herkenning:
- Phylloxera: kleine ongedierte aan de wortels die wortelgroei verstoort en kunne leiden tot verzwakte planten. Oplossing: gebruik onderstokken met bewezen phylloxera-resistentie en herstel de wortelgezondheid door grondbewerking en controle.
- Poederachtige meeldauw: wit poederachtig oppervlak op bladeren en scheuten; preventie door goede luchtcirculatie, zonlicht en tijdige behandeling met geschikte fungiciden.
- Downy meeldauw: geleidelijke verkleuring van bladeren en aantasting van trossen; voorkomen met drenkelingen en beschermingsmiddelen.
- Botrytis of grijze schimmel: natte omstandigheden bevorderen, vooral bij rijping; zorg voor goede drainage en luchtcirculatie en tijdige behandeling.
- Schade aan de ent: lekkage of breuk van de ent kan leiden tot mislukte verbinding; inspecteer regelmatig en repareer tijdig.
Voor druivelaar op stam geldt dat een proactieve aanpak en de juiste combinatie van onderstok, ras en klimaat essentieel zijn om ziekten te beheersen en de oogst te beschermen.
Oplossingen en praktische tips
Hieronder vind jij concrete stappen die je direct kunt toepassen:
- Begin met een duidelijke plan voor jouw ruimte: hoeveelheid zonlicht, bewatering en bodemkwaliteit.
- Zorg voor een sterke trellis en ondersteuning zodat scheuten kunnen groeien zonder knelpunten.
- Maak een plannen voor rijpingsperiode en snoei: houd rekening met jouw klimaat en plantvolwassenheid.
- Gebruik regelmatige inspectie van graft union, ent en knoppen, en behandel tijdig bij tekenen van stress of ziekte.
- Werk altijd met schone gereedschappen en desinfecteer snijvlakken om ziekteoverdracht te voorkomen.
Praktische stappenplan voor beginners
- Bestel onderstok en wijnstokken van betrouwbare leveranciers en kies een compatibele onderstok voor jouw wijnras.
- Bereid de plant en voer een entingssessie uit op een droog moment met juiste temperatuur en luchtvochtigheid.
- Trek een stevig frame en leid de scheuten volgens de gekozen trainingsmethode.
- Implementeer een watergeven- en bemestingsplan gericht op groei en rijping.
- Regelmatig controleren op tekenen van meeldauw, phylloxera en schimmel.
Met deze aanpak pak jij de publieksvragen over druif op stam leiden en druif op stam kweken op een systematische manier aan en kun jij een gezonde druiventeelt realiseren, zelfs als jouw locatie beperkingen kende.
Tot slot houd jij rekening met lokale weersomstandigheden en bodemkenmerken, zodat jouw druiven op stam zich optimaal kunnen ontwikkelen en genieten van een stabiele productie.