Cultiver du nèf dans la fosse : un guide complet
Wat is loquat en waarom kiezen voor dit subtropische fruit
Loquat (Eriobotrya japonica) is een groenblijvende boom uit Zuidoost-Azië die in milde klimaten vruchten geeft. De bessen zijn geel-oranje en hebben een zoet-zuur aroma. De boom kan tot 4-6 meter hoog worden en verlangt een zonnige, beschutte plek en goed doorlatende grond met een licht zure tot neutrale pH. In Nederland gebeurt teelt vaak in potten of beschutte tuinen, omdat vroege vorst en lange koude perioden de plant kunnen beschadigen. Met juiste verzorging kun je zowel uit pit als via andere teeltmethoden vruchten oogsten, en in sommige gevallen kan de boom ook als sierplant dienen.
Voorkomende ziekten en plagen bij loquat en hoe je ze herkent
Net als veel subtropische fruitbomen kan loquat te maken krijgen met schimmels, insecten en bladziekten. Enkele veel voorkomende ziektebeelden zijn:
- Bladvlekkenziekten en schimmels: vlekken op bladeren, bladval en vertraagde groei. Oplossing: snoei geïnfecteerd hout, zorg voor goede luchtcirculatie, gebruik fungiciden volgens advies van een specialist en verwijder besmet bladmateriaal.
- Aphids en schildluis: verkromde bladeren, honingraatafzetting en zwakke groei. Oplossing: regelmatige inspectie, biologische bestrijding of zachtjes afspoelen met water, indien nodig insecticiden die veilig zijn voor fruitbomen.
- Spintmijt: fijne spikkels en vergeling van bladeren. Oplossing: soms volstaat een krachtige straal water, in ernstige gevallen miticiden op basis van acariden.
- Fruitrot en anthracnose: rotte vruchten, schroeiplekken en zachte vruchten. Oplossing: goede hygiëne, snoeien van aangetaste takken en preventieve fungiciden bij vochtige omstandigheden.
Zaaien en planten: van pit tot jonge boom
Nísperos kweken uit pit: stap-voor-stap
Een veelgebruikte methode is zaaien uit pit. Houd rekening met het lange traject tot fruit en kans op variëteitverschillen. Stappen:
- Kies rijpe vruchten en haal de pit eruit; verwijder alle vruchtvlees en spoel de pit schoon.
- Laat de pit kort drogen en zaai direct in vochtige, doorlatende potgrond in een vochtige omgeving.
- Behoed voor warmte: circa 20-25°C is ideaal; dek eventueel af met plastic folie met luchtgaatjes om vocht te behouden, maar zorg voor luchtcirculatie.
- Houd de grond gelijkmatig vochtig maar niet nat; kieming kan enkele weken tot maanden duren.
- Wanneer kiemplanten 5-10 cm hoog zijn en volwassen genoeg, verpot naar een grotere pot en zodra zekerheid buiten 15°C betrouwbaar is, kun je buiten uitplanten in een beschutte plek.
- Let op: zaden uit pit leveren vaak planten die 5-7 jaar nodig hebben om vruchten te dragen; cross-pollination kan de opbrengst verhogen.
Loquat pitten planten: wat werkt wel
Naast zaaien direct uit pit, kun je pitten bewaren en later planten. Enkele praktische tips:
- Beperk de kans op vervroegde schimmels door pitten schoon te houden en te laten drogen voordat je ze plant.
- Soak seeds 12-24 uur in lauw water om de kiem te stimuleren; giet af en plant onmiddellijk in goed doorlatende potgrond.
- Gebruik een frisse potgrond en een container met drainagegaten; zet op een warme plek met veel licht.
Onderhoud, onderhoudstips en oogstmomenten in nederland
In Nederland vraagt loquat een beetje extra aandacht vanwege kou en natte winters. Belangrijke aandachtspunten:
- Water: houd de grond gelijkmatig vochtig in groei- en vruchtperiode; laat de grond niet volledig uitdrogen maar vermijd stilstaand water in potten.
- Voeding: geef in het voorjaar een evenwichtige meststoffen (bijv. N-P-K-balans) met wat extra kalium voor betere fruitvorming. Voorkom overmatige stikstof die bladgroei ten koste van vruchtzetting stimuleert.
- Onderhoud: snoei licht terug na de oogst of in de late winter om een compacte vorm te behouden en een betere luchtcirculatie te stimuleren, voorkom zieke takken.
- Bescherming tegen vorst: in noordelijke regio's of jaar waarin winter fris is, plant in een beschutte plek of gebruik een kas/waakconstructie; breng potten in huis of in een warme ruimte gedurende strenge nachten.
- Oogst en rijpheid: loquat rijpt meestal eind voorjaar tot begin zomer; oogst vruchten die volledig geel/oranje zijn en zacht aanvoelen; laat onrijpe vruchten niet hangen omdat ze kunnen barsten.
Adviezen voor verschillende teeltroutes: uit pit, zaaien, stekken en kopen
Uit pit en zaaien
Voortzetting uit pit en zaaien biedt een voordelige start, maar is variabel in kwaliteit. Tips:
- Werk steeds met rijpe pitten van een gezonde vrucht en maak de pitten schoon; verwijder eventuele vruchtvleesresten om schimmel te voorkomen.
- Zaai in potten met doorlatende aarde en zorg voor voldoende licht en warmte; dek eventueel af met een kleverige laag om vocht te behouden maar laat luchtcirculatie toe.
- Geduld is vereist: kiemen kan weken duren; een jonge boom kan 5-7 jaar nodig hebben voordat die vruchten draagt.
- Overweeg om meerdere pitten te kweken om vruchtbaarheid en genetische variatie te verbeteren; zet ze eventueel in verschillende microklimaten in tuin of op balkon.
Stekken en vermeerdering
Stekken en vermeerdering zijn mogelijk maar minder gebruikelijk voor loquat. Enkele opties:
- Semi-harde stekken uit het voorgaande seizoen kunnen wortel schieten onder juiste vochtigheid en warmte; gebruik wortelstimulerende poeier en houd de stekken in hoge luchtvochtigheid.
- Een effectievere methode is enten op een onderstam die robuuster is voor nat klimaat en regulier gesnoeid wordt voor gewenste vorm.
Loquat kopen en selecteren
Wanneer je kiest om loquat bomen of jonge planten te kopen, let op:
- Kies cultivars die geschikt zijn voor jouw klimaat en die bekend staan om vroege of betrouwbare vruchtvorming; controleer op tekenen van ziekten zoals bladvlekken of verwelking.
- Koop bij een betrouwbare kweker en kies een plant met gezonde wortels en stevige stam; bij potplanten let op een stevige vorm en gezonde, glanzende bladeren.
- Als je kiest voor een root-ball plant, vraag naar eventuele behandeling tegen wortelknobbels of andere bodemziekten; controleer de potten op wateropvang en drainage.
Met een doordachte aanpak kun je ook in een gematigd klimaat genieten van loquat, mits je rekening houdt met winterbescherming, geschikte teeltmethode en regelmatige inspectie op ziekten en plagen.